Fons 17: meer dan lezen!

Altijd leuk om in de bus te krijgen, zo net voor een welverdiende zomervakantie: de nieuwe Fons! Het thema van Fons 17 is ‘Meer dan lezen!’, en daar hebben we niet toevallig voor gekozen. Als het over taalonderwijs gaat, heeft iedereen tegenwoordig de mond vol van lezen en leesonderwijs. Zonder meer terecht, en dat vertaalt zich ook in de ruime aandacht die we in elk Fons-nummer geven aan leesonderwijs. Ook nu weer, met onder meer artikelen over een reeks leuke uitdagingen om je leerlingen aan het lezen te krijgen, begeleid vrij lezen in het secundair onderwijs, de Leesjury en didactische werkvormen om het lees- en schrijfplezier te verhogen.

Fons 17… meer dan lezen!

Maar in dit nummer willen we vooral de spots eens richten op al die andere mooie facetten van het schoolvak Nederlands – want ons vak is meer dan lezen alleen. Daarom in Fons 17 ook boeiende en hopelijk inspirerende bijdragen over taalondersteuning, theater, journalistiek schrijven en multicultureel onderwijs via literatuur. En helemaal aan het begin een stevig interview met twee TaCo’s – voor je begint te watertanden: dat staat voor taalbeleidscoördinatoren. Smakelijk, een fijne zomer toegewenst, en graag tot dit najaar voor een nieuwe Fons! Op de voorlaatste pagina verklappen we je trouwens al het thema van dat nummer… wie weet krijg je daarmee meteen zin om deze zomer al in je pen te kruipen.

Fons 16: veel luisteren, veel spreken… en veel leesvoer voor in de krokusvakantie

Nog even doorbijten, en dan staat er een welverdiende week vakantie voor de deur, vol wilde of minder wilde plannen. Of je je nu in je skibroek hijst, vooral lang wil uitslapen of toch al wat lessen begint voor te bereiden voor de weken nadien: we hopen dat je er met volle teugen van geniet. Mocht je daarbij nog wat extra leesvoer kunnen gebruiken, dan zijn we er voor je: het nieuwe nummer van Fons valt ergens in de loop van deze week bij jou in de bus!

In het vorige nummer stonden we uitgebreid stil bij schrijven en lezen, in Fons 16 gaat de aandacht volop naar luisteren en spreken. Van werken met podcasts over leren presenteren tot het opzetten van een heus hoorspel: in het nieuwe Fons-nummer krijg je weer allerlei ideeën om ook bij jou op school en in de klas volop aan het experimenteren te gaan. Wil je graag delen hoe jij aan de slag gaat met spreek- of luistervaardigheid? Laat het ons dan zeker weten, bijvoorbeeld via onze rubriek De mailbox van Fons, waarin we dit keer enkele geëngageerde leerkrachten aan het woord horen over wat zij allemaal doen rond lezen.

Daarnaast vind je in het 16de nummer ook nog veel meer, zoals steeds: we hebben het over de Jeugdboekenmaand die volgende week start, over feedback geven via Google Classroom, over hoe jeugdliteratuur je kan helpen om volop op identiteit en diversiteit in te zetten,… voor elk wat wils! Ontdek snel het nieuwe nummer, op onze website of bij jou in de brievenbus of op school. Nog geen abonnee? Abonneer je dan gratis via http://www.fons.diekeure.be. Is Fons tegen eind deze week nog niet bij je in de bus gevallen? Contacteer dan de uitgeverij via fons@diekeure.be, met je naam en adres. Dan bekijken de collega’s van Die Keure samen met jou wat er daar mogelijk fout is gelopen. Veel leesplezier!

Fons 14: een zomer met extra veel Fons

Eerder deze maand viel het nieuwste nummer van Fons in je brievenbus: Fons 14! Een bijzonder nummer, want het is de eerste keer dat er in één schooljaar tijd maar liefst vier nummers verschijnen. Dat had alles te maken met de coronacrisis, die ons vorig jaar noodgedwongen een nummer deed schrappen. Met dit extra nummer halen we die achterstand in, en het kreeg daarom als centrale thema Extra veel Fons mee. Zo zetten we je op weg voor een zomer vol inspirerende leesvoer, leuke lestips en boeiende bijdragen.

Ontdek Fons 14 bij jou thuis, in de lerarenkamer of online op tijdschriftfons.be!

In Fons 14 is er bijvoorbeeld opnieuw veel aandacht voor leesvaardigheid en leesbevordering, met een bezoek aan twee basisscholen die effectief leesonderwijs in de praktijk brengen, een artikel over hoe je een klas- of schoolbib kunt uitbouwen op school en 10 tips om je leerlingen aan het lezen te krijgen. Je krijgt ook een inkijkje in hoe het Leonardo College van Denderleeuw een boeiende leesvoormiddag op touw zette, en maakt kennis met Overhaald, een boeiend leesboek voor leerlingen die nog volop het Nederlands aan het verwerven zijn.

Maar zoals steeds is er uiteraard ook veel meer. Hoe stel je bijvoorbeeld goede vragen bij teksten? Hoe zet je muzische expressie in om meertaligheid tot leven te brengen? En welke rol kan Nederlandstalige muziek spelen in jouw taalles? Ook op die vragen vind je in Fons 14 een antwoord. Tot slot ontdek je in dit nieuwste nummer ook de nieuwste Vlaamse jeugddocumentaires, het vernieuwde literatuurgeschiedenis.org en de poëziewedstrijd Taaltovenaar. Veel leesvoer dus voor de zomer, maar mocht je opeens toch zonder vallen, dan vind je in onze boekenkast zoals steeds bergen leestips. We wensen je een zonnige zomer, en zien je graag dit najaar terug voor Fons 15! Kun je ons zo lang niet missen? Kom dan zeker in september even terug, want dan lanceren we onze gloednieuwe website. Als je ons volgt op Facebook, Instagram of Twitter, dan kom je het als eerste te weten zodra die nieuwe site online staat. Tot snel!

Fons 13: voor één keer geen ongeluksgetal!

Dat weekje krokusvakantie was wel heel snel voorbij, nee? Maar voor wie moeite heeft om zich weer op gang te trekken, is er een gloednieuw nummer van Fons, opnieuw vol tips en inspiratie – zoals je dat van ons gewoon bent. In dit dertiende nummer zetten we bovendien een wel zeer actueel thema centraal: online onderwijs Nederlands. Je krijgt in ‘De 10’ een reeks tips om jouw onlinelessen vlot te laten verlopen, maar ook een inkijkje in hoe Nederlands online gegeven wordt in een nieuwkomersklas en in het hoger onderwijs.

Daarnaast ontbreken ook de andere vaste ingrediënten van Fons niet! Zo kun je aan de slag met de thrillers van Camilla Läckberg, lees je alles over Jeugdboekenmaand 2021 en zet Peter Van Damme zijn felgesmaakte reeks rond ‘Wijze lessen rond het vak Nederlands’ verder met een aflevering rond literatuuronderwijs. Ook veel aandacht voor meertaligheid in dit nieuwe nummer, met een artikel over eNSPIRED en een bijdrage over meertalig voorlezen in de kleuterklas. Wie in het kleuteronderwijs staat, zal ook zeker het artikel rond XPO 2.5 met plezier lezen: dat is een nieuwe tool van hogeschool PXL in Limburg, die je helpt om talentgericht naar kleuters te kijken.

Je merkt het: er zit opnieuw voor iedereen iets in – maar hou je zeker niet in om ook de artikels te lezen die niet specifiek voor ‘jouw’ doelgroep bestemd zijn. Het kan je net inspireren om eens iets compleet anders uit te proberen in je les! En dat mag je ons dan ook steeds laten weten, bijvoorbeeld voor in onze gloednieuwe rubriek ‘De mailbox van Fons‘. Ook die ontdek je voor het eerst in Fons 13. Veel leesplezier, op papier of online op deze website!

5 jaar en 12 nummers Fons: ontdek ons nieuwe nummer!

Misschien vond je ‘m vandaag al bij jou in de brievenbus: Fons 12, ons nieuwste nummer. Dit keer is het een extra feestelijk exemplaar, met gouden kaft, want Fons bestaat vijf jaar! Dat vieren we met een paar bijzondere artikels: het verhaal van hoe Fons is gestart, een blik op de toekomst, en een lijstje met de tien meest gelezen artikels uit onze vijfjarige geschiedenis.

Maar uiteraard is er meer, zoals je dat al sinds 2015 van ons gewoon bent: zo steken we Vanden Vos Reynaerde in een socialemediajasje, krijg je met de boekenbabbel een nieuwe boeiende werkvorm in handen om met je leerlingen over literatuur te praten, vertelt Wablieft je alles over duidelijke taal, en geeft een leerkracht inzicht in 10 leuke toemaatjes om jouw literatuurlessen nog interactiever te maken.

Daarnaast lees je ook bijdragen over nieuwkomers, mooi toetsmateriaal, leesstrategieën, de Voorleesweek en nog veel meer. Je hoort het al: genoeg om je weer even mee bezig te houden. Tot Fons 13 er is bijvoorbeeld, ergens in februari 2021. Misschien met jouw bijdrage, via redactie@tijdschriftfons.be? We kunnen alleen maar hopen van wel. Veel leesplezier!

Fons 12 integraal lezen? Dat kan hier!

Fons 11: helemaal klaar voor een nieuw schooljaar!

Het was lang wachten op het nieuwe Fons-nummer, maar nu is het eindelijk zo ver: Fons 11 is er! Door de coronacrisis pas in september, maar dat zorgt er wel voor dat we je meteen aan het begin van dit nieuwe schooljaar kunnen inspireren met leuke lestips, boeiende interviews en frisse lesideeën – helemaal zoals je van ons gewoon bent.

We maakten er ook meteen het nieuwe thema van voor dit elfde nummer: Inspiratie voor je lessen Nederlands! Zo maken we onder meer werk van meer vrouw op straat, komt de leerkracht uit de kast, zetten we in op filmonderwijs en op vakoverschrijdend werken, en krijg je leuke ideeën om in te zetten op luistervaardigheid. Ook blijvende hot topics in ons taalonderwijs Nederlands krijgen opnieuw een plekje in dit nummer: van binnenklasdifferentiatie over taalscreenings tot een krachtig leesbeleid op school.

In Heverlee gaan we bovendien op verkenning in een heuse boekenschool, en de drie studenten achter NEMI zetten je op weg om met migrantenliteratuur aan de slag te gaan bij jou in de klas. Opnieuw voor elk wat wils dus, zoals je van ons intussen gewoon bent. En intussen zit Fons 12 al in de pijplijn… dat nieuwe nummer belandt binnen amper twee maanden bij jou op de mat of in de leraarskamer. Iets om naar uit te kijken!

Laat ons zeker weten wat jij van het nieuwe nummer vindt! Dat kan via Facebook, Twitter of Instagram, of ook gewoon per mail: redactie@tijdschriftfons.be. Meteen ook dé plek voor al je ideeën voor artikels, suggesties en eigen bijdragen. Laat maar komen!

Ontvang je Fons nog niet en wil je daar graag verandering in brengen? Abonneer je dan via fons.diekeure.be. Wie Fons graag digitaal wil lezen, vindt het nieuwste nummer hier terug.

Ontdek Fons 10 nu bij jou thuis, op school of online!

Hoera, hoera: het 10de nummer van Fons is er! Een nummer met een gouden randje, maar vooral een nummer met weer een heleboel boeiende en inspirerende bijdragen – of dat hopen we toch. We zetten de spots op begrijpend lezen, met artikels vol praktische tips en tricks voor zowel het basis- als het secundair onderwijs. Daarnaast hebben we ook ruime aandacht voor de Jeugdboekenmaand, die net van start is gegaan en dit jaar kunst heeft als centrale thema.

Fons10

Maar zoals steeds is er veel meer. Ken je bijvoorbeeld FlipGrid al? Met die app, waarbij leerlingen filmpjes kunnen maken en uploaden, kun je bijvoorbeeld perfect aan de slag rond spreekvaardigheid. Hoe precies? Dat testte Fons voor je uit. We gingen ook op verkenning in De vliegtuigklas, het boek van Carolien Frijns rond sterk(er) taalonderwijs op school, en selecteerden onze favoriete passages. Op zoek naar meer boekentips? Dan vind je in onze nieuwe rubriek De boekenplank inspirerende ideeën. Genoeg om je weer een tijdje zoet te houden… en goed nieuws: Fons 11 komt er dit schooljaar ook nog aan. Veel leesplezier!

Ontvang je Fons nog niet en wil je daar graag verandering in brengen? Abonneer je dan via fons.diekeure.be. Wie Fons graag digitaal wil lezen, vindt het nieuwste nummer hier terug.

Fons 8: over evalueren, taalbeleid, podcasts en zoveel meer

Fons8_coverAls je al geabonneerd bent op Fons*, dan viel er deze week normaal een vroeg paascadeautje bij jou in de bus: ons achtste nummer. Het thema is dit keer evaluatie: we gaan aan de slag met de rubric of one, en je krijgt tips om je verbeterwerk drastisch te verminderen. Maar er is ook veel meer, zoals je dat van Fons gewoon bent. Zo selecteerden we de 10 podcasts die je als leraar Nederlands gehoord moet hebben, hebben we boeiende en praktijkgerichte bijdragen over schrijfvaardigheid en poëzie, krijg je 10+1 tips voor een krachtig taalbeleid en starten we onze eigen boekenclub op school.

Ons covermodel in dit achtste nummer is dit keer geen leerling, maar een leraar: Stijn Devriendt, vakcoördinator Nederlands en leraar Duits in VHSI Brugge. Met hem gingen we in gesprek over het N-team, de vakgroep Nederlands op zijn school. Hoe zorg je voor zo’n geoliede vakgroep Nederlands? Devriendt geeft een aantal handige tips & tricks mee.

We wensen je heel veel leesplezier toe met dit inspirerende nieuwe Fons-nummer. Zelf ook zin om in de pen te kruipen? Wij zijn nu al volop op zoek naar bijdragen voor Fons 9! Dat nieuwe nummer valt al in september 2019 bij jou op de mat, en alle bijdragen zijn welkom tot en met 30 juni. Je vindt alle richtlijnen voor auteurs hier. Hopelijk tot binnenkort!

* Ben je nog niet geabonneerd en wil je Fons graag gratis bij jou thuis (in Vlaanderen) ontvangen? Abonneer je dan snel via deze website!

Jeugdboekenmaand 2019: over hoe boeken vrienden zijn

De Jeugdboekenmaand 2019 gaat over vrienden. Over goede vrienden, beste vrienden, verloren en vergeten vrienden. Over vrienden van op school, vrienden van de voetbalclub en vrienden die tegelijk familie zijn. Over oude vrienden, nieuwe vrienden, verre vrienden. En over boekenvrienden.

Er zijn oneindig veel bekende en bijzondere boekenvriendschappen. Geen Jip zonder Janneke, geen Suske zonder Wiske. Wie Vos zegt, zegt Haas. En wat zou er zonder Ron en Hermelien na zeven boeken overblijven van Harry Potter?

Maar hoe zit het met de vriendschap tussen lezers en boeken? Verhalen en personages kunnen niet bestaan zonder hun lezers. Lezers blazen leven in wat anders dode letters zijn. Meer nog: diezelfde lezers sluiten – soms levenslange – vriendschappen met bepaalde personages. Deze Jeugdboekenmaand is hét moment om ook die vriendschap te vieren.

 

Jij bent mijn vriend

Een van onze collega’s heeft een tattoo die op Harry Potter geïnspireerd is. Een paar zwarte lijnen op haar pols maken hen vrienden voor het leven. Een hele generatie groeide op met de tovenaarsknul en zijn gevolg – zo ook de gretige Nederlandse literatuurcritici Ellen Deckwitz, Joost de Vries en Peter Buurman. In hun podcast Boeken FM bespreken ze het fenomeen Potter.

Ze houden van de Potter-boeken, want zo gaat dat met boeken waar je mee groot wordt: daar ben je mee vergroeid, die boeken zijn een deel van je. Voor mijn generatie is dat bijvoorbeeld de Babysittersclub, en dat zal nooit veranderen. Maar dus: Deckwitz, de Vries en Buurman houden van Harry Potter, ook al vinden ze dat het laatste boek eigenlijk te vol zit. Dat brengt hen bij het fenomeen ‘hangout-films’. In zo’n film doet het er eigenlijk niet toe wat er precies gebeurt. Net zoals bij Potterboek zeven, zeggen ze. Je bent tegen dan op een punt gekomen dat je gewoon bij de personages wil zijn. Je wil hen horen praten, je wil met hen rondhangen. Het zijn je vrienden geworden, en bij je vrienden wil je zijn. Liefst elke dag, of toch zo vaak mogelijk. Niet gek dus dat iemand een beetje lacht om alle kritiek die hij op Rowlings laatste heeft: ‘Misschien zeg ik dat maar omdat ik zo graag nóg een boek erbij wou.’

In dergelijke boeken kom je thuis. Het zijn de personages van wie je houdt, zonder enige ironie. Neem bijvoorbeeld Lampje (9+) van Annet Schaap. Het verhaal is tof en de taal staat op punt, maar wat bijblijft is dat meisje dat zo vreselijk haar best doet om de lucifers in de vuurtoren te krijgen, en daar maar niet in slaagt. En het lot van Alaska Young is spannend en intrigerend, maar John Greens klassieker Het Grote Misschien (13+) lees je toch ook om samen met Miles en diens maat de Kolonel wat te lopen lummelen op hun kostschool. Het is trouwens op plekken als de slaapkamer van Miles en de Kolonel dat zo’n boekenvriendschap ontstaat (als je de parallel met hangout-films wil blijven trekken). Niet de wilde achtervolgingen zijn van tel, maar het onderweg zijn, de verloren momenten waarop je vanzelf samen gaat filosoferen of keuvelen. Op zo’n moment blijkt de held van het verhaal trouwens zelden van het onverschrokken soort te zijn, maar eerder een mens die ook maar zijn stinkende best doet. Precies zoals – eerlijk is eerlijk – de meeste lezers. Zo iemand dicht bij je hebben, stelt je gerust. Het is hartverwarmend gezelschap.

IMG_7678_druk (c) Michiel Devijver - voorkeur B
Auteur Bart Moeyaert en actrice en presentatrice Tatyana Beloy zijn dit jaar peter en meter van de Jeugdboekenmaand. Foto: (c) Michiel Devijver.

Niemand is alleen

Misschien is het Harry Potter, misschien is het Lampje of Het Grote Misschien, maar waarschijnlijk is het nog een ander boek: dat ene boek dat je steevast uit de kast trekt als je gezelschap zoekt. Het boek waarvan je de verhaallijn van achter naar voor kan navertellen, maar dat je toch opnieuw leest. Gewoon, omdat je even niet alleen wil zijn.

Boeken, verhalen en personages maken van afzonderlijke mensen een groepje. Dat zegt ook auteur Neil Gaiman, in een lezing uit 2013 die bibliotheekmensen en leesbevorderaars elkaar om de zoveel tijd doorsturen:

Fictie zorgt voor empathie. […] Je ontdekt dat iedereen net zozeer een ‘ik’ is als je zelf bent. […] Empathie is een middel om groepjes van mensen te maken, om ervoor te zorgen dat we méér worden dan alleen maar navelstarende individuen.’

 

Wij begrijpen elkaar

Je herkent jezelf en je vindt iemand die je voortaan bij je wil hebben. Kortom: wie leest, is niet alleen, en dat is precies wat lezen doet. Dat is de kracht van boeken. Maar de échte superkracht zit ‘m in het feit dat al het in- en meeleven met personages het lezen zelf overstijgt. Wat je voor fictieve personages voelt, is voor je hersenen een soort generale repetitie van wat je in het echte leven voor echte mensen kan voelen. Dat zeggen we niet zomaar. Steeds meer neurologisch onderzoek toont dat fictie lezen een krachtig middel is om je empathische vermogen te versterken.

Wie wil niet zoveel mogelijk begripvolle, meelevende en meevoelende mensen? Wie wil geen maatschappij waarvan de burgers zich kunnen inleven in elkaars zorgen en blijheid? Niet voor niks vinden de mensen van het Britse EmpathyLab (dat de empathie bij kinderen wil versterken via verhalen) empathie “een van de basisvaardigheden in een mensenleven, en een revolutionaire kracht voor sociale verandering als we het naar de praktijk omzetten.”

Geen beter moment dan de Jeugdboekenmaand om hiermee aan de slag te gaan. Iedereen Leest heeft een praktische handleiding ontwikkeld die leerkrachten helpt om empathie te ontwikkelen via boeken. Want uiteindelijk getuigen die Potter-tattoo, dat teruggrijpen naar je lievelingspersonage of dat ene boek dat je gezelschap houdt op koude dagen van veel meer dan zomaar wat warme fuzzy gevoelens. Het zijn symptomen van de macht die lezen heeft.

Maart is Jeugdboekenmaand

Jeugdboekenmaand is een jaarlijks initiatief van Iedereen Leest om lees- en boekenplezier te stimuleren bij kinderen en jongeren tussen 3 en 15 jaar. Auteurs Bart Moeyaert en actrice/presentatrice Tatyana Beloy zijn peter en meter van deze editie. Op www.jeugdboekenmaand.be vind je boekentips, de educatieve handleiding voor leerkrachten, het laatste nieuws en al het beeld- en promotiemateriaal. Veel leesplezier!

IL_LEZERSTIPPENLEZERS_LOGO_EXTERN_OKT15_DEF_Q

Dit is een aangepaste versie van het artikel ‘Jeugdboekenmaand 2019: vrienden voor altijd. Over hoe boeken vrienden zijn’ van An Stessens, medewerker nominatielezers KJV en Boekenzoeker bij Iedereen Leest. Dat artikel verschijnt in Fons 8, maar omdat het nieuwe nummer er pas eind april komt en de Jeugdboekenmaand in maart plaatsvindt, plaatsen we het hier al in avant-première.

 

 

Meertaligheid op school: 5 inspirerende leestips

Als taalleerkrachten zijn we sowieso allemaal gemotiveerde veellezers, maar zelfs dan blijft het onbegonnen werk om je een weg te banen in de papieren en digitale bibliotheken die door de jaren heen over onderwijs zijn volgeschreven. Dat is jammer, want er verschijnt zoveel boeiende lectuur rond tal van thema’s die voor jou als leerkracht erg verrijkend kunnen zijn. Rond meertaligheid kwamen er de laatste jaren bijvoorbeeld verschillende interessante en inspirerende boeken op de markt. Daarom: vijf boeken die je als leraar meer inzicht én praktische handvatten bieden in de wondere wereld van meertaligheid en onderwijs.

1. ‘Haal meer uit meertaligheid’

Fons7_p14_haalmeeruitmeertaligheidVan de 5 boeken in dit lijstje is dit wellicht het boek dat het dichtst staat bij het vele wetenschappelijke onderzoek dat de afgelopen jaren rond meertaligheid is gebeurd. Een indrukwekkende reeks taalkundigen en sociologen stellen in ‘Haal meer uit meertaligheid’ de bevindingen voor van het grootschalige Validiv-project. Naast een uitgebreide onderzoekspoot werden binnen Validiv ook instrumenten ontwikkeld om de taaldiversiteit in het basisonderwijs volop te benutten. Zo is er bijvoorbeeld E-Validiv, een online meertalige leeromgeving om wereldoriëntatie aan te brengen bij leerlingen uit 4, 5 en 6. De tool is gratis beschikbaar via KlasCement.

Lezen, want.. dit dunne (en dus zeer behapbare) boek vat op een beknopte en vlot leesbare manier de resultaten van diepgravend wetenschappelijk onderzoek samen, en zet je zo tot nadenken over hoe taaldiversiteit ook in jouw school- en lespraktijk een plaats kan krijgen.

Lore Van Praag et al., Haal meer uit meertaligheid: omgaan met talige diversiteit in het basisonderwijs, 2016, uitgegeven bij Acco

2. ‘Meertaligheid: een troef!’

Fons7_p14_meertaligheideentroefDit kloeke boek, dat in 2016 werd bekroond met een Europees Talenlabel, zit vol achtergrondinformatie, checklists, praktijkgerichte instrumenten en kijkwijzers. Op die manier kun je als leerkracht of schoolteam meteen aan de slag rond meertaligheid op school. Op basis van de bevindingen van het Gentse Thuistaalproject, een wetenschappelijk onderzoeksproject dat de effecten van het benutten van thuistaal op school in kaart wou brengen, bieden de auteurs een duidelijk en helder kader, dat schoolteams toelaat om zelfstandig de nodige stappen te zetten richting een gedragen en positief talenbeleid.

Lezen, want… het boek enthousiasmeert je meteen door de vele praktische voorbeelden, illustraties, checklists en kijkwijzers, en zet je zo meteen aan het denken over je eigen klasaanpak. Bij het boek zit bovendien een dvd met concrete voorbeelden, zodat je de vele tips uit het boek ook meteen toegepast ziet in de klaspraktijk.

Sara Gielen & Ayse Isçi, Meertaligheid: een troef!, 2015, uitgegeven bij Abimo 

3. ‘Meertaligheid en onderwijs’

Fons7_p14_meertaligheidenonderwijsDit boek wil op een laagdrempelige manier inzicht bieden in de wetenschappelijke stand van zaken inzake meertaligheid en meertalig onderwijs, maar wil ook het maatschappelijke belang ervan nadrukkelijk in de kijker zetten. Het internationale perspectief van het boek is daarbij een sterke troef: naast Nederland en Vlaanderen komen ook Suriname, Zweden, Friesland en de Caribische gebieden aan bod. Dat zorgt voor nieuwe en verfrissende perspectieven. Bovendien krijgen ook de meertalige sprekers zelf een nadrukkelijke stem in dit boek: maar liefst 15 sprekers getuigen over hun ervaringen, positief en negatief, met meertaligheid.

Lezen, want… die persoonlijke verhalen tonen eens te meer hoe belangrijk is om in onderwijs met meertaligheid en (taal)diversiteit op een stimulerende en positieve manier aan de slag te gaan. Het boek besluit bovendien met een krachtig slothoofdstuk, dat beleidsmakers, leerkrachten en ouders tal van tips en aanbevelingen biedt.

Orhan Agirdag & Ellen-Rose Kambel, Meertaligheid en onderwijs, 2018, uitgegeven bij Boom

4. ‘Het meertalige kind’

Fons7_p14_hetmeertaligekindHoe leert een kind verschillende talen tegelijkertijd? Hoe schakelt het over tussen diverse talen? En hoe moet je als leerkracht op school het gedrag van een meertalig kind inschatten of beoordelen? In dit boek biedt Marinella Orioni, die al jaren gepassioneerd is door meertaligheid, meertalig opvoeden en interculturaliteit, antwoorden op al die vragen – en steevast op een toegankelijke en enthousiasmerende manier.

Lezen, want… dit boek biedt een laagdrempelig vertrekpunt voor leerkrachten die nog niet lang met meertaligheid worden geconfronteerd, of nog met grote vragen zitten over hoe meertaligheid zich bij kinderen manifesteert en hoe hun taalontwikkeling eruitziet.

Marinella Orioni, Het meertalige kind. Een eerste kennismaking, 2017, uitgegeven bij Van Gennep

5. ‘Taal leren’

Fons7_p14_taallerenIn dit boek wordt niet enkel een staalkaart aangeboden van recent onderzoek naar taalverwerving en taalontwikkeling, maar wordt er ook veel ruimte gemaakt voor praktijkvoorbeelden, tips en aanbevelingen voor beleidsmakers. De grote sterkte van het boek is dat het niet louter is gericht op het basisonderwijs, maar dat de blik breed wordt opengetrokken: van taalstimulering in de kleuterklas en leesplezier in het lager onderwijs over taalontwikkeling in het secundair onderwijs naar twee erg boeiende en lezenswaardige hoofdstukken over de NT2-klas in het volwassenenonderwijs. Het levert de lezer een vol hoofd op, maar ook een hoofd vol inspiratie en nieuwe perspectieven.

Lezen, want… als het over taalonderwijs, taalverwerving en taalstimulering gaat, is ‘over het muurtje kijken’ cruciaal, en moeten we als leraar Nederlands elke gelegenheid te baat nemen om meer inzicht te krijgen in hoe er in andere onderwijsniveaus met en rond taal wordt gewerkt.

Koen Jaspaert & Carolien Frijns, Taal leren. Van kleuters tot volwassenen, 2017, uitgegeven bij LannooCampus

Dit is een aangepaste versie van het artikel ‘Meertaligheid in het onderwijs: 5 leestips’ van Steven Delarue. Het volledige artikel kun je in Fons 7 lezen.